Historie o pracy na majówkę 2021 i nie tylko

Czas czytania: 4 min.

Pogoda w majówkę w tym roku nie rozpieszcza – jest chłodno i pada. Bardziej niż do spędzania czasu na łonie natury (z zachowaniem odpowiedniej ostrożności) zachęca do sięgnięcia po książki, filmy czy seriale. W tym roku w mediach społecznościowych, na portalach, i zapewne w wielu dyskusjach z rodziną czy znajomymi pojawił się temat pracy. Nie tylko w kontekście pandemii, wpływu na pracę, ale też i innych wątków.

Zapraszam do przeczytania wpisu o pracy, o problemach i sukcesach w pracy, posiłkując się tekstami kultury – książkami, komiksami, filmami, serialami. We wpisie znajdują się pozycje, których jeszcze nie obejrzałem lub przeczytałem – ale wiem, że poruszają dany temat (bez oceny czy pozytywnie czy negatywnie).

Praca w ochronie zdrowia

Czyli praca lekarek, lekarzy, pielęgniarek, pielęgniarzy i pozostałego personelu przychodni lub szpitala. W czasach pandemii szczególnie ważna, choć często niedoceniana. Niejedna z osób czytających pewnie jest w stanie wymienić kilka lub kilkanaście seriali medycznych czy to polskiej (np. Na dobre i na złe), europejskiej (np. Szpital na peryferiach, Klinika w Szwardzwaldzie, Doktor Martin) czy usańskiej (np. Ostry dyżur, Chirurdzy, Doktor House) produkcji. Na Netfliksie można znaleźć różne tytuły południowokoreańskich seriali medycznych, np. Hospital+ Playlist, Dr. Romantic, Doctors.

Ale to, co z okazji 1 maja chcę polecić to komiks tworzony przez sudańską lekarkę, o opiece medycznej (pediatrycznej) w Sudanie – Dailies of A Junior Doc. Trochę śmieszno i straszno, rzadko aktualizowany, ale warto czytać. Jak na razie koronawirus w fabule komiksu się nie pojawił, ale śmierć – tak.

Praca niezbędna i kiepsko płatna

Pandemia przypomniała o tym jak niezbędne są niektóre zawody, mimo że są niedoceniane i nisko płatne. To dobry moment, żeby przypomnieć m.in. o pracy osób potocznie zwanych śmieciarzami. Korea Południowa może się wydawać być daleko, ale konsumpcjonizm czy prekariat to są rzeczy będące globalnymi problemami, także w Polsce. Dlatego polecam przeczytanie powieści Znajomy świat Hwang Sok-yonga. Poniżej filmik ze spotkania z autorem:

Dorośli autyści w pracy

Spektrum autyzmu i zespół Aspergera kojarzy się zazwyczaj z dziećmi lub mężczyznami (np. Atypical, Dobry doktor, It’s Okay to Not Be Okay). Tak jak w rzeczywistości rzadziej się diagnozuje autyzm u dziewczynek i kobiet, tak mniej widoczne są kobiece postacie na spektrum autyzmu. Najbardziej znaną postacią jest chyba antropolog Temperance Brennan z serialu Kości (Bones), mimo że nigdy nie padło to określenie w serialu.

Od 2 lat mamy dostępną na polskim rynku książkę Dziewczyna z konbini Sayaki Muraty. Główna bohaterka, 36-letnia pracownica sklepu spożywczego, w recenzjach i na okładce opisywana jest jako aspołeczna, dziwaczka, inna. Egzotyzacja (“Japonia jest dziwna”) i koncentrowanie się na niedopasowaniu do japońskiej (“konformistycznej”) kultury, oraz wspomniane wcześniej niezauważanie kobiecego autyzmu (również brak etykietki), to chyba najczęstsze powody dla którego nie zauważa się neuroróżnorodności głównej bohaterki. Jednak osoby na spektrum autyzmu (zwłaszcza kobiece) niejednokrotnie zwracały uwagę jak podobne są ich doświadczenia, i że jest to dla nich reprezentacja, mimo tego, że ich kraje są odległe geograficznie czy kulturowo.

Pracownicy LGBT+

Dyskryminacja osób LGBT+ w pracy ma się dobrze, mimo tego, że jest to jedyna sfera życia, gdzie osoby LGBT+ są chronione prawnie. Sprawa nienawistnika z IKEA który podpierał się cytatami z Biblii by uzasadnić mowę nienawiści wobec osób LGBT+ w miejscu pracy, wciąż się ciągnie od 2019 r.

Osoby LGBT+ to nie jest kwestia mody ostatnich lat, niezależnie czy mowa o sztuce czy o pracy zarobkowej. Dlatego na mojej liście seriali do obejrzenia na Netfliksie znalazły się hiszpańskie La Chicas de Cable (Cable Girls) osadzone w latach 1920.

Pomoc domowa

Praca kobiet w domu (zajmowanie się domem, dziećmi) często jest niezauważana. Różne kwestie regulacji tej pracy, także poprzez stałą pensję, spotykają się z protestami. Ale i sytuacja kobiet, które wykonują tę pracę za pieniądze (pomocy domowej) też nie jest najlepsza. To często emigrantki, które zatrudniane są na niskich stawkach, często z łamaniem prawa (praca na czarno).

Filmów o pomocy domowej czy niani jest sporo, często jest to na zasadzie romansów pomocnicy z samotnym szefem (częste zwłaszcza w USA). W ostatnich latach chyba największy rozgłos zyskał nagrodzony 3 Oskarami film Roma, gdzie dwie z głównych bohaterek są gosposiami w Meksyku z lat 70. Film dostępny na Netflix.

Kur domowy i łamanie stereotypów płciowych

W 2021 wciąż mamy problem z mężczyznami wykonującymi “typowo kobiece prace” np. zajmujący się domem, dziećmi, pielęgniarstwem.

Miło zobaczyć nowe tytuły jak Gokushufudo (pol: Yakuza w fartuszku, ang: The Way of the Househusband) gdzie główny bohater – ex-yakuza, zostaje w domu by wspierać karierę ukochanej. Niedawno po polsku wyszedł komiks, a na Netfliksie dostępny jest serial animowany.

Mimo, że serial Atelier opowiada historię absolwentki świeżo zatrudnionej w butiku z ekskluzywną bielizną damską (prowadzonym przez wredną szefową), to jest kilka postaci męskich wyłamujących się ze schematów. Jeden z drugoplanowych bohaterów, zwany Saru, bardzo poważnie traktuje swoją pracę w butiku (choć nie spotyka się to ze zrozumieniem jego znajomych). Inny z bohaterów (mało znaczący w fabule, ale mający swój odcinek) nie widzi problemu w podążeniu za żoną zagranicę i zrezygnowaniu z pracy, by ona mogła się realizować.

Czeladnictwo i praca dzieci

Przy okazji inby o komputer dla aktywistki, jedna z pracownic mediów, niejaka Gozdyra, podzieliła się wpisem o dzieciakach szukających pracy, także przy noszeniu 20kg paczek. Można o tym było przeczytać na niejednym portalu, np. Donald, albo np. na Twitterze, gdzie różne osoby niejednokrotnie wspominały swoją pracę sprzed paru dekad jako nastolatkowie (oczywiście z odpowiednią dozą idealizacji). Padały argumenty o przyuczaniu do zawodu (zgodne z prawem pod pewnymi warunkami), graniu w reklamach, itd.

Film Mokalik to jeden dzień z życia 11-letniego Ponmile, nieradzącego sobie w szkole i wysłanego przez ojca do warsztatu samochodowego, by mógł przyjrzeć się pracy.

Praca seksualna

O pracę seksualną co i rusz wybuchają jakieś inby w mediach społecznościowych, więc warto zagłębić się w temat i dowiedzieć się czegoś więcej.

Z książek polecam Niewolnice władzy Lydii Cacho czyli reportaże dotyczące przymusowej prostytucji i handlu ludźmi (wydana w Polsce w 2013). Na liście do obejrzenia (Netflix) mam dwa filmy fabularne Oloture (nigeryjski) o dziennikarce, która przenika jako pracownica seksualna do mafii zajmującej się handlem ludźmi i prostytucją oraz austriacko-nigeryjski Joy o pracownicy seksualnej w Wiedniu.